Tijdens haar pelgrimstocht naar Santiago de Compostela kwamen spontaan teksten en melodieën tot Rhaissa D’haene, een Vlaamse huisarts en muzikante die vandaag actief is in het Waalse Gouvy.
Rhaissa D’haene had net getekend bij een huisartsenpraktijk in Antwerpen toen de camino voor een tweede keer op haar weg kwam. ‘In de lente van 2010 stapte ik een stuk vanuit Le Puy en Velay, waar ik voor het eerst werd aangestoken door het pelgrimeren. In het voorjaar van 2011 zat ik in een moeilijke periode in mijn leven. Ik vertelde een vriend dat ik niet meer wist van welk hout pijlen maken en voegde er aan toe dat het enige moment dat ik echt tot rust kwam, was wanneer ik in stilte stapte door de natuur. Waarop hij laconiek antwoordde: Doe dat dan. Plots drong het tot me door dat het mogelijk was de hele camino te stappen.’
Geraakt door ‘iets’
‘Ik gaf er niet meteen gehoor aan vanuit het idee dat het wel zou terugkeren als het echt een roeping was. Bovendien vond ik het niet netjes mijn nieuwe collega’s in de steek te laten. In het voorjaar van 2011 stapte ik opnieuw een stuk van de Camino. En opnieuw werd ik geraakt door ‘iets’, anders kan ik het niet omschrijven. Ik kwam er tot rust en tot iets heel wezenlijks van mezelf. In de ontmoeting met een andere pelgrim werd me duidelijk dat ik de tocht moest maken.’
In september van dat jaar vertrok Rhaissa vanuit Antwerpen richting Compostela. ‘Het was een eenzame tocht. In Frankrijk ontmoette ik – op één week na – geen andere pelgrims om samen de tocht te maken. Ik zing graag en veel en zong het hele repertoire dat ik had, zowel liturgische liederen als stap- of kinderliedjes. Op een bepaald moment was ik ‘uitgezongen’. Het eerste eigen lied ontstond in Chevetogne, waar ik enkele dagen verbleef. De euforie van de eerste dagen was wat gezakt. Bovendien was het voor het eerst echt guur weer. Angst overviel me en ik vroeg me af waar ik aan begonnen was. In de kelder stond een piano waarop ik mocht spelen. Ik herinnerde me de mooie psalm 130, die in de paastijd wordt gezongen. Omdat ik me de akkoorden niet meer helemaal herinnerde, ontstond iets anders. Verder stappend werd het mijn eerste van elf pelgrimsliederen.’
Van pijn tot parel
‘Hetzelfde herhaalde zich in Vezelay. Na 800 kilometer stappen overviel me de angst dat het vanaf dan echt koud en zwaar zou worden. Ik begon te improviseren op Huub Oosterhuis’ lied Dan nog, waaruit het tweede lied ontstond. Het derde lied ontstond toen ik op een ochtend voor de zevende dag op rij met een stralende zon opstond. Dat maakte me zo blij dat ik een lofzang op de zon zong. Alle liederen ontstonden heel spontaan, vaak op moeilijke momenten. Omdat ze van donker naar licht bewegen, van gebrokenheid naar heelheid, van pijn tot parel, noem ik ze graag eigentijdse psalmen.’
In de jaren volgend op de tocht voorzag Rhaissa de liederen van begeleiding door piano, cello, fluit en viool. ‘Al in Spanje rijpte het idee om later het verhaal van mijn pelgrimstocht te vertellen, maar dan wel het hele verhaal over de vreugdevolle én de pijnlijke ervaringen, de wondervolle ontmoetingen én de eenzaamheid. In 2019 bracht ik de Pelgrimsliederen voor het eerst. Omdat ik nu nog meer overtuigd ben van het helend potentieel van deze liederen, wil ik ze op meerdere plaatsen brengen. Ik denk aan plekken waar gekwetste mensen verblijven, zoals een psychiatrische instelling of een gevangenis. Maar ik kan de Pelgrimsliederen ook brengen in een kerk of een huiskamer’, besluit ze.