Zelf zag ze haar drie kinderen opgroeien tot stevige twintigers, maar Katrien Verhegge ondersteunt met Kind en Gezin de opvoeding van de voltallige jeugd in Vlaanderen. In een almaar sneller wijzigende samenleving brengt dat heel wat uitdagingen met zich mee.
Kind en Gezin bestaat honderd jaar. Zo ver hoeven we echter niet terug te kijken om verschillen te zien in de manier waarop we omgaan met kinderen, weet Katrien Verhegge. Vanaf januari staat ze bovendien aan het roer van het Agentschap Opgroeien, dat dankzij Kind en Gezin en het Agentschap Jongerenwelzijn ondersteuning op maat biedt aan gezinnen, kinderen en jongeren van alle leeftijden.
– U bent nu ruim tien jaar administrateur-generaal van Kind en Gezin. Wat zag u in dat decennium veranderen?
Belangrijke maatschappelijke thema’s zien we ook doorsijpelen in de werking van Kind en Gezin. Zo is de superdiversiteit een almaar belangrijker thema voor gezinnen met kinderen. Gezinnen worden op alle vlakken veel diverser, en dat niet enkel etnisch of cultureel. Zo merken we veel veranderingen wanneer het gaat over eetgewoonten. We moeten veel meer dan voorheen rekening houden met diëten, intoleranties en voorschriften. Daarnaast zijn er almaar meer stijlen in opvoeding, allerlei diverse gezinsvormen enzovoorts. Onze missie – kinderen zo veel mogelijk kansen bieden – blijft al honderd jaar overeind, maar de diversiteit waarin we dat doen, is de voorbije tien jaar een belangrijke ontwikkeling. We hebben een jonge doelgroep waarvan de noden continu en in sneltempo veranderen. De klassieke formule, met huisbezoeken en consultaties, blijft goed werken, maar moet worden aangevuld met digitale informatie en uitwisselingsmomenten.
– Kind en Gezin wordt door jonge ouders soms ervaren als betuttelend. Herkent u zich in die kritiek?
Dat klopt, maar wat is betutteling precies? Kind en Gezin ontstond uit betutteling. Honderd jaar geleden wilden adelijke vrouwen de arbeidersklasse ondersteunen, wat ook nodig was gelet op de hoge kindersterfte. Neem bijvoorbeeld de wiegendood. Door een aantal aanbevelingen te formuleren ter pre-ventie van wiegendood, verlaagden we het aantal sterfgevallen bij zuigelingen de voorbije decennia drastisch. Is dat betuttelend? We geven belangrijke adviezen gebaseerd op wetenschappelijke onderbouwing. Als dat wordt ervaren als betuttelend, dan nemen we dat graag erbij
– Vindt u dat kinderen te beschermend worden opgevoed?
Zonder te willen veralgemenen, stel ik inderdaad een trend in die richting vast. Digitalisering en sociale media spelen daarin een belangrijke rol. Ouders kunnen hun kinderen op elk moment in de gaten houden. Dat merk je trouwens ook in jeugdbewegingen, waarbij ouders haast verwachten
„Kind en Gezin ontstond honderd jaar geleden uit betutteling”
dat ze uur na uur kunnen volgen wat op kamp of bivak gebeurt. Laat die kinderen toch eens tien dagen onbekommerd ravotten. Als er iets ernstigs aan de hand is, zal je het wel horen.
– Vanaf 1 januari wordt u leidend ambtenaar van het Agentschap Opgroeien, dat Kind en Gezin en het agentschap Jongerenwelzijn onder één dak samenbrengt. Hoe kijkt u naar die fusie?
Ik vind dat een mooie kans. Het Agentschap Opgroeien zal voortaan ondersteuning aanbieden aan gezinnen met kinderen van alle leeftijden, met hun specifieke uitdagingen. We kunnen actief zijn in het volledige spectrum van gezinnen, kinderen en jongeren. Ongeacht of ze een grote rugzak met problemen met zich meedragen of niet, iedereen zal bij ons terechtkunnen. Van preventieve prenatale zorg tot uit handen gegeven jongeren, we kunnen voortaan één verhaal brengen. Toch blijft het belangrijk dat we ondersteuning op maat aanbieden. Ieder kind en elke jongere heeft zijn groeitraject en wij proberen zo goed mogelijk in te spelen op de noden van elk individu. Voor mij bestaat de uitdaging erin de brede waaier aan ondersteuning kwalitatief te versterken voor iedereen in onze doelgroep.
– Heeft u een aanbeveling voor Wouter Beke, de nieuwe Vlaamse minister van Gezin?
Onder de vorige minister, Jo Vandeurzen werd er al prima werk geleverd door in te zetten op intersectoraal werken. Ik hoop dat minister Wouter Beke dat werk voortzet door nog meer over het muurtje te kijken. De sectoren onderwijs, werk en vrije tijd kunnen veel van elkaar leren en de tussenschotten mogen nog meer verdwijnen. Zeker voor jongeren in de Bijzondere Jeugdzorg liggen er uitdagingen te wachten op minister Beke, opdat die jongeren zich een gewaardeerd deel van de samenleving kunnen voelen. Bovenal hoop ik dat alle betrokkenen, wijzelf incluis, kunnen bijdragen aan één gedragen visie: dat een kind vooral een kind is en een jongere vooral een jongere.
– Bent u gelovig?
Jazeker. De christelijke waarden en het christelijke verhaal vind ik bijzonder mooi. Ik put er inspiratie uit om het beste te zien in elk kind. Vanuit die visie probeer ik in iedereen die ik ontmoet en in elk moment het positieve te ervaren.