Roemeens-orthodoxen nemen katholieke parochiekerk in Wilrijk over als eigen kerkgebouw
De Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkranskerk in Wilrijk, bij Antwerpen, is plechtig overgedragen aan de Roemeens-orthodoxen die er sinds 2017 te gast zijn. De Roemeens-orthodoxen, de sterkst groeiende groep orthodoxen in ons land, vinden onderdak in diverse katholieke parochiekerken in Vlaanderen.
Hun erediensten duren lang, dat merken we op een hoogdag in Wilrijk. De kerkgangers, zo’n tweehonderd zielen, zijn opmerkelijk jonger dan katholieke parochianen. Overal in de kerk lopen jonge kinderen rond. Er is zowaar een winkeltje waar religieuze snuisterijen worden verkocht. In een zijbeuk wacht een gedekte tafel met taart en wijn op de zegening na de dienst. Het orthodoxe christelijke geloof is zowat synoniem met liturgie. Ook na de dienst vinden rituelen plaats, wordt er gebiecht en gecommuniceerd. Tijdens en na de dienst vereren gelovigen de talrijke iconen die de oorspronkelijk katholieke gebedsruimte sieren.
„De meesten van onze parochianen weken in vanaf 2007, het jaar van de toetreding van Roemenië tot de Europese Unie”, zegt parochiepriester George Vâlcu. „Aanvankelijk kwamen ze tijdelijk om hier te werken, maar omdat Roemenië economisch bleef achterophinken, vestigden velen zich voor langere tijd. Hun kinderen gaan hier naar school en praten Nederlands.”
De Antwerpse Roemeens-orthodoxe parochie werd in 1993 erkend door de Belgische staat en de parochianen, vandaag een 10.000 in totaal, vind je vooral in de driehoek Antwerpen-Mechelen-Lier, al wonen er ook in Essen, ten noorden van de Scheldestad. Oorspronkelijk omvatte de parochie de hele provincie Antwerpen. In Hoogstraten en Turnhout werden intussen nieuwe parochies gestart, net als in Aalst, Zeebrugge, Sint-Niklaas en Leuven.
Bijna negentig procent van de twintig miljoen Roemenen behoort tot de Roemeens-orthodoxe Kerk, een zelfstandige Kerk met een eigen patriarch. In ons land is de orthodoxie een erkende godsdienst en hangen parochies af van het provinciale bestuur. Metropoliet Athenagoras van het Oecumenisch Patriarchaat van Constantinopel is voor de overheid de inrichtende instantie. De Roemenen maken deel uit van de orthodoxe bisschoppenconferentie van de Benelux.
Priester George Vâlcu: „Roemenen vormen in de Europese Unie de grootste orthodoxe confessie. Dat zijn we nu ook in België, al merk je dat niet in het beleid. Amper vier van de twintig parochies in België zijn erkend. Slechts enkele priesters worden bezoldigd door de staat, de rest geeft orthodoxe godsdienst in het officiële onderwijs of werkt, bijvoorbeeld als bakker. De overheid moet beseffen dat de meeste Roemeense immigranten hier zullen blijven en dat onze parochies gaandeweg meer Nederlandstalig worden. Dat is voor ons overigens geen probleem. Van oudsher is onze liturgie in de taal van de mensen.”
De relaties tussen Roemeens-orthodoxen en de katholieke Kerk in ons land zijn goed. „We ervaren een sterk gevoel van continuïteit met de katholieke parochie”, zegt George Vâlcu. „In Wilrijk was er aanvankelijk enig voorbehoud, maar dat ebde weg. Onze iconen en liturgische muziek verbazen velen. Het kerkgebouw zal blijven bestaan. De stijl is Byzantijns, waardoor we er ons echt thuis voelen. In de toekomst willen we de gebedsruimte nog duidelijker orthodox maken. Van beide parochies is de Moeder Gods de patrones, het lijkt dan ook Maria’s wil dat het geloof hier voortleeft.” (eds)