Leven voor de eenheid

Sinds 1990 is Mariapolis Vita in Rotselaar de plaats bij uitstek waar Focolareleden elkaar treffen. © Focolare

Onlangs vierden in Brussel ruim zeshonderd deelnemers zestig jaar Focolare in België. Die beweging, in 1943 in Noord-Italië opgericht door Chiara Lubich (1920-2008), omvat christenen, maar evenzeer gelovigen van andere godsdiensten en mensen zonder geloof. De beweging telt zowel ongehuwde en aan God gewijde leden die leven in de zogenoemde Focolaregemeenschappen, als gehuwden die in hun gezin dezelfde radicale keuze voor het evangelie beleven. Rond de Focolares, Italiaans voor vuurhaarden, ontstaan kernen van mensen die zich door de spiritualiteit laten inspireren in hun dagelijkse leven.
„In 1958 bezocht Chiara Lubich de wereldtentoonstelling in Brussel en pater Werenfried van Straaten, norbertijn van Tongerlo, raakte geboeid door haar beweging”, zegt Frans Ieven van Focolare België. „Daarop ontstond in Tongerlo de eerste groep en stilaan sloten zich gezinnen, priesters en religieuzen aan. In 1991 ging onze gemeenschapseconomie van start, met bedrijven die economische efficiëntie en broederlijke solidariteit met elkaar proberen te verzoenen. In België neemt vandaag een vijftiental bedrijven actief deel aan dat project.”
De eigenheid van de Focolarespiritualiteit komt voort uit Jezus’ gebed uit het evangelie volgens Johannes, „opdat allen één zijn”. Vandaar de grote aandacht voor dialoog tussen mensen, godsdiensten, op het werk en elders. Frans Ieven: „Vooral leken sluiten zich bij ons aan, maar ook priesters, diakens en religieuzen. Ook enkele moslims en joden delen in die levensstijl. In België komt een dertigtal groepen samen, meestal maandelijks, om het geleefde evangelie te delen.”
Sinds 1990 is het ‘Focolarestadje’ Mariapolis Vita, in Rotselaar, bij Leuven, de plaats bij uitstek waar de leden elkaar treffen. De gemeenschap aldaar telt een zestigtal inwoners. In het Centrum Eenheid, ook in Rotselaar, vinden vormingsmomenten plaats, maar ook andere groepen zijn er welkom.
Bijzonder zijn de zogenoemde Nieuwe Families, een beweging van gezinnen. Hennie Janssen uit Lommel is er al lang bij betrokken. „Chiara stichtte geen beweging van bovenuit, maar probeerde een antwoord te bieden op verlangens van mensen. Zo vroegen gehuwden om te gaan leven vanuit de spiritualiteit van de eenheid en ze wilden dat waarmaken in hun relatie en in de opvoeding van hun kinderen. Nieuwe Families komen samen per streek. Daaruit groeiden samenkomsten voor kinderen en voor jongeren. Nieuwe Families willen ook de relatiemoeilijkheden in zo veel echtparen tegenwoordig verhelpen. Vanuit dat verlangen startten we een relatiecursus van drie zaterdagen, waarbij partners met elkaar het gesprek aangaan. Het streven naar eenheid moet vorm krijgen in het dagelijkse leven, het zweeft niet tussen de wolken.”
Spiritualiteit krijgt gestalte in het leven. Zo wijst Hennie Janssen op de bouw en de inrichting, samen met andere partners, van het medisch-sociaal centrum Moyi Mwa Tongo in Kinshasa. „Ook in dergelijke projecten is eenheid en broederlijkheid bewerken ons doel”, zegt Janssen.
Chiara Lubichs opvolger, internationaal voorzitter Maria Voce, en covoorzitter Jesús Morán kwamen eind november in Brussel en Rotselaar meevieren. „Ze waren onder de indruk van onze grote culturele diversiteit”, zegt Frans Ieven. „Ze moedigen ons aan voort te doen. Stilaan vormen christenen in dit land een minderheid, maar ze kunnen een profetische minderheid zijn. Daarom blijven dialoog en streven naar eenheid belangrijk.”