Met een hoofddoekendebat op school, zenuwen over het begrotingstekort bij de federale overheid en schaamte in het Belgisch voetbal is het nieuwe werkjaar helemaal op gang getrokken. De promotiemachine voor euthanasie kan dan niet achterblijven. Was die in de vakantie toe aan een onderhoudsbeurt na het zware werk van afgelopen jaar? De hele maand juli was het wat euthanasie betreft windstil in ons landje, terwijl ze midden augustus alweer begon proef te draaien. Dat gebeurde met een bericht over onwettigheden in de euthanasiepraktijk. Conclusie was niet dat de wetgeving strakker moet om uitwassen te voorkomen. Wel dat die best wordt „aangepast aan de realiteit”.
<br>Sinds september draait de machine op volle toeren. Altijd voort
<br>blijken er gewillige kandidaten te vinden om haar bij te tanken met een persoonlijk verhaal. Liefst zijn dat gekende mensen uit culturele en politieke kringen, vaak van socialistische signatuur. Maar ook de man in de straat met een spectaculair verhaal van pijn en onbegrip wordt graag opgevoerd. Deze mensen beseffen meestal niet dat ze gewoon het volgende mensenoffer zijn van de machine, waarvan de bedienaars graag zelf in de belangstelling komen en zich voordoen als de humaniteit in persoon.
<br>De lezer/kijker/luisteraar en zelfs theaterganger wordt ermee
<br>overstelpt en kan niet anders denken dan dat deze mensen groot gelijk hebben. Want wie kan er nu tegen de keuze zijn voor een ‘goede dood’ op een moment van ziekte en pijn? Wie zal die mensen tegenspreken of zelfs maar zachtjes toespreken, om toch de verbondenheid met hun naaste en met de Schepper niet zomaar door te knippen? Om in alle sereniteit te kijken of mits pijnbestrijding en comforttherapie die laatste dagen niet echt ‘goed’ kunnen worden ingevuld? Wie deze overwegingen maakt, wordt afgedaan als ouderwetse katholiek.
<br>Het valt op hoe zorgvuldig het euthanasiepleidooi wordt opgebouwd. Het werkjaar is nog niet goed en wel begonnen, of de kranten staan er vol van. En het is niet als met het voetbal: een uitval van agressie domineert enkele dagen de krantenkoppen, om dan weer in het niet te verdwijnen. Nee, euthanasie duikt sinds de start van het werkjaar opnieuw wekelijks in onze kranten op. Journalisten die zich graag vooruitstrevend noemen, doen hun duit in het zakje. Zo wordt het onderwerp op de politieke agenda gehouden en ontstaat gaandeweg een maatschappelijk draagvlak. Kent u deze wetmatigheid niet: als je een idee maar vaak genoeg herhaalt, dan vindt het op de duur ingang? (Doorgewinterde politici maken er ook wel eens gebruik van.)
<br>Verheerlijken we nu het lijden? Ik denk het niet. Niet toevallig waren de pioniers op het vlak van palliatieve zorgen in ons land katholieken, met als belangrijkste voorbeeld zuster Leontine die daarvoor haar licht opstak in Engelse hospices van allerlei strekking. Als je echt recht wilt doen aan mensen in opperste nood, dan ga je het gesprek over het levenseinde aan in openheid. Een jezuïet-arts die zeker geen voorstander van euthanasie kan worden genoemd, legt een nuance: „Zeg nooit nooit”. Maar euthanasie kan nooit de normale gang van zaken worden. Zoals aangetoond lijken sommigen daar wel op aan te sturen. Van hen mogen we met recht en rede wat meer terughoudendheid verlangen.
<br>Twee weken geleden slaakte de Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen een noodkreet. Haar middelen voor thuiszorg van dit jaar zijn al op. Iemand daarover ergens iets gelezen? Tiens..
<br>
Column