Overal klinkt het in mijn omgeving: „De dagen en weken vliegen voorbij.” En waar je ook komt, galmt dezelfde echo. Het valt inderdaad niet te ontkennen dat stress en tijdsdruk een wijdverspreide kwaal zijn. Het is een constant gevecht waaraan niemand nog lijkt te ontsnappen. En het blijft heus niet beperkt tot de werksituatie.
<br>Met alle gevolgen van dien voor de gezinnen. Flexibele arbeidstijden, soepelheid inzake mobiliteit en een hels arbeidsritme leiden tot constante druk. Terug thuis, is er amper tijd om op adem te komen. Daar wachten nieuwe taken en opdrachten. Het huishouden beredderen in zijn vele facetten. Van boodschappen doen en koken en poetsen tot wassen en plassen. Ook nog tijd vinden voor de kinderen, al heel vlug met hun eigen agenda van opdrachten, wensen en verwachtingen. Vaak minstens even overladen als die van hun ouders.
<br>Voeg daaraan nog wat ontspanning toe, enig engagement als vrijwilliger, en het valt nauwelijks te vatten hoe we het nog ineengepuzzeld krijgen. Niet zonder gevolgen voor de verhoudingen tussen echtgenoten onderling en tussen ouders en kinderen. Voor het gezinsleven globaal evenmin.
<br>De overheid levert grote inspanningen om arbeid en gezin beter te kunnen combineren. Er is een hele waaier aan verlofregelingen en tijdelijke arbeidsvermindering uitgewerkt. Hoe lofwaardig ook, ze volstaan niet om het probleem ten gronde aan te pakken.
<br>Buiten de vanzelfsprekende materiële beslommeringen zijn er nog veel andere uitdagingen waaraan gezinnen het hoofd moeten bieden. Spirituele verschraling, ingewikkelde ethische keuzes, onzekerhet doorgeven van traditionele normen en waarden, angst voor de toekomst, broosheid van relaties...
<br>Gezinnen bekruipt almaar vaker het gevoelen er alleen voor te staan. De informele netwerken van de bredere familie, met bijvoorbeeld de zondagse koffietafel als bevoorrecht uitwisselingsmoment, verschrompelen. Groeiende mobiliteit en het uitzwermen van onder de kerktoren van geboortedorp of -stad dragen daar in hoge mate toe bij. Vriendenkring en traditionele bewegingen kunnen dat steeds minder compenseren.
<br>En de Kerk in dit hele debat? Alvast in ons land was ze de voorbije jaren bijzonder zwijgzaam als het over het gezin gaat. Verlamd als het ware door de ingewikkelde situatie waarin het gezin is terechtgekomen. Er zijn de vele gebroken gezinnen, nieuw samengestelde gezinnen, eenoudergezinnen, samenwonen zonder huwen... Een waarachtig woord spreken zonder mensen te kwetsen of te ontgoochelen is in die context geen eenvoudige opgave. En ingewikkelde situaties verdragen zelden simpele antwoorden.
<br>Maar als de Kerk, zoals in de brochure Kunt ge de tekenen van de tijd dan niet duiden?stelt dat ze „het visioen van God over de mens moet hoog houden, hoog boven het gewoel uit”, dan mogen we van haar ook verwachten dat ze geregeld een profetisch woord spreekt. Dat ze gezinnen niet in de kou laat staan. Het mag daarbij niet blijven bij mooie intentieverklaringen. Ze moet dringend op zoek gaan hoe ze via de bestaande pastorale structuren gezinnen kan bereiken. Hen nabij kan zijn en ondersteunen in hun onvervangbare taak. Het zal de toekomst van Kerk en samenleving ongetwijfeld ten goede komen..
Column