Geen herder voor de klas

Heel wat scholen zijn nog altijd op zoek naar leerkrachten godsdienst. © KNA-Bild

Uit een enquête over het lerarentekort van de krant Het Nieuwsblad blijkt dat secundaire scholen het vaakst op zoek zijn naar leerkrachten levensbeschouwelijke vakken, in het bijzonder katholieke godsdienst. Met de campagne Lesgeven is alles geven, die eerder dit jaar werd gelanceerd, wil minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) meer zogenoemde zij-instromers aantrekken. Dat zijn mensen die vanuit een andere beroepssector naar het onderwijs trekken. Voor het vak godsdienst is dat echter niet vanzelfsprekend.
„Eén van de actiepunten om het lerarentekort weg te werken, is leerkrachten toeleiden naar de knelpuntvakken”, weet Hein Van Renterghem van de inspectie-begeleiding rooms-katholieke godsdienst. „Iemand met een masterdiploma geschiedenis op zak kan zonder bezwaar wiskunde geven. Voor levensbeschouwelijke vakken geldt die regeling echter niet. Om het probleem structureel aan te pakken, moeten het lerarenberoep en de perceptie ervan in de samenleving eerst meer aantrekkelijk worden gemaakt.”
Vanaf 1 december kunnen zij-instromers in het godsdienstonderwijs tot tien jaar geldelijke anciënniteit meenemen naar hun nieuwe baan in het onderwijs. Dat is een gevolg van de eerdere erkenning van de levensbeschouwelijke vakken als knelpuntvakken. „Op korte termijn zijn die maatregelen alleszins geen wondermiddel”, voorspelt Peter De Burghgraeve van de inspectie-begeleiding rooms-katholieke godsdienst. „Het komt veeleer erop aan met bestaande middelen maximale kwaliteit te bieden, zonder de leerkrachten te overbelasten.”
Alvast het Sint-Guido-Instituut in Anderlecht, één van de scholen waar De Burghgraeve inspecteur-adviseur is, nam de vlucht vooruit en werkte het lerarenkorps samen met de directie en de inspecteur-adviseur een methode uit om met bestaande middelen een zo groot mogelijke „Maak het lerarenberoep en de perceptie ervan eerst meer aantrekkelijk” groep leerlingen te bereiken. „De godsdienstleerkrachten besloten het traditionele klassikale lesgeven deels los te laten”, legt Peter De Burghgraeve uit. „In overleg met de directie werd gekozen voor een vorm van blended learning, een doordachte mix van online en fysiek les volgen, met ruimte voor begeleid zelfstandig leren. Het team kiest ervoor samen klassen op te nemen.”
Volgens De Burghgraeve is dat meer dan een noodoplossing. „Het is een bewuste keuze van de leerkrachten voor een innovatief systeem, dat een breder palet aan werkvormen omvat. Zo wordt er meer gedifferentieerd. Dat betekent dat sterke leerlingen worden uitgedaagd en minder sterke leerlingen de kans krijgen zich bij te werken.”
Ook in het Bernarduscollege in Oudenaarde laat het lerarentekort zich voelen. Directeur Pieter Vyncke: „De vacatures raken inderdaad moeilijk gevuld, maar dat geldt voor allerlei vakken. Voor het vak godsdienst valt het bovendien minder op. Daarvoor krijg ik niet snel ouders van leerlingen op mijn dak. Voor een vak als aardrijkskunde, net als godsdienst een vak van twee lesuren per week, is dat wel anders.” Toch zoekt Pieter Vyncke, zelf een voormalig godsdienstleerkracht, naar oplossingen om de leerlingen van het Bernarduscollege niet te lang zonder godsdienstonderricht te laten. „Vorig jaar experimenteerden we nog met lessen godsdienst in onze aula, waar verscheidene klassen samen de les konden bijwonen”, zegt hij. „Voor het vak godsdienst lieten we dat idee echter varen, omdat het in de aula moeilijker is een veilig klimaat te creëren om openlijk te discussiëren. Voor een vak als geschiedenis zou het wel kunnen, al botst het idee op andere uitdagingen. Wat doe je bijvoorbeeld met de uren die een leerkracht presteert als hij of zij lesgeeft aan verscheidene klassen tegelijk?”