Stap dichter bij ideaal van Sint-Franciscus

Kerk

Paus Franciscus maakt het mogelijk dat broeders soms overste kunnen worden van ordes met priesters

Dat broeders overste kunnen worden, werd in 2017 gevraagd aan de paus door de oversten van de franciscanen. © KNA-Bild
Dat broeders overste kunnen worden, werd in 2017 gevraagd aan de paus door de oversten van de franciscanen. © KNA-Bild

Tijdens een audiëntie op 11 februari gaf paus Franciscus de prefect en de secretaris van de Congregatie voor de Instituten van Gewijd Leven en van de Gemeenschappen van Apostolisch Leven een pauselijk rescript dat het mogelijk maakt dat lekenbroeders in bepaalde gevallen de functie van hogere overste kunnen bekleden in klerikale religieuze instituten van pauselijk recht, in afwijking van canon 588, paragraaf twee van het kerkelijk wetboek. Dat rescript werd op 18 mei gepubliceerd door het Vaticaan.
Het pauselijke document maakt een onderscheid tussen drie afzonderlijke situaties. Allereerst kan de hoogste moderator van een instituut van gewijd leven of van een sociëteit van apostolisch leven louter mits de instemming van zijn raad iemand van de gemeenschap die geen priester is, benoemen tot overste van een plaatselijke gemeenschap. Ten tweede kan de hoogste moderator, opnieuw met de toestemming van zijn raad, een niet-geestelijke benoemen tot hogere overste. Daartoe heeft hij wel de schriftelijke toestemming van de Congregatie voor de Instituten van Gewijd Leven nodig. Ten slotte kan een niet-geestelijke zelf tot hoogste moderator worden verkozen. Ook daarvoor heeft de betrokken orde of congregatie de uitdrukkelijke bevestiging nodig van de Congregatie voor de Instituten van Gewijd Leven. Dergelijke toelatingen hebben het statuut van een dispensatie en zullen door de congregatie telkens afzonderlijk worden beoordeeld en al dan niet toegekend.
Het rescript komt er na een verzoek van acht algemene oversten, onder wie die van de franciscaanse familie. Al in 2017 verzochten de toenmalige oversten van de minderbroeders, de kapucijnen, de conventuelen en de reguliere derde orde paus Franciscus tijdens een gezamenlijke audiëntie om het mogelijk te maken dat niet-gewijde broeders overste konden worden.
Vanuit franciscaanse hoek wordt dan ook positief gereageerd op de beslissing van paus Franciscus. „Dit rescript vervult een jarenlange weg naar de erkenning van de werkelijke gelijkheid van alle broeders in eenzelfde broederschap”, klinkt het in een boodschap van 20 mei van Massimo Fusarelli, algemene overste van de minderbroeders. „Op die manier erkent de Kerk dat de deelname van alle broeders aan het leven, het bestuur en de zending van de broederschap van de orde wordt bepaald door het charisma. Wij zijn echt blij met dit besluit van de Heilige Vader en wij verwelkomen het als een grote stimulans om onze charismatische identiteit te verdiepen en onze wil te vernieuwen om gevormd te worden, te leven en in zending te zijn als broeders en minderbroeders. In de vergadering van de conferentievoorzitters die vandaag werd afgesloten, werd dat voornemen krachtig hernieuwd. Dat vraagt van allen een hernieuwde gehechtheid aan de gemeenschappelijke roeping en zending. Wij zullen die op alle niveaus verdiepen om te beantwoorden aan de gave en de verantwoordelijkheid die de Kerk ons toevertrouwt.”
Michael Perry, de vorige algemene overste, zei in de context van zijn bezoek aan paus Franciscus in 2017 dat de mogelijkheid om broeders aan te stellen als overste de franciscanen zou toelaten hun leiderschapsideaal sterker te benaderen. De heilige Franciscus van Assisi, met wie de franciscaanse beweging in de dertiende eeuw begon, werd immers zelf nooit tot priester gewijd en ook broeder Elias, zijn opvolger, was geen priester.

Lees meteen verder

Ik ben nog geen abonnee

Krijg 1 maand toegang
voor €5
OF

Word abonnee
voor €52
tot eind 2024

Registreer je hier