De prijs van religie

Standpunt

Arnout Hauben is een opmerkelijke televisiemaker. Al jarenlang maakt hij reportages over zijn bijzondere voettochten. Het begon in 2013, toen hij dwars door Europa langs de frontlijn van de Eerste Wereldoorlog trok. Op dit moment kunt u elke maandag op één naar kijken naar Dwars door de Lage Landen, waarin Hauben met klankman Ruben Callens en cameraman Philippe Niclaes door Vlaanderen en Nederland stapt. Wie de eerste afleveringen heeft gemist, kan ze herbekijken op vrt.nu.
Het meest bijzondere moment tot nu toe zat in aflevering zes. De drie kompanen doorkruisen Nederlands Limburg en bereiken het kerkdorpje Smakt. Het gehucht is bekend als bedevaartsoord van de heilige Jozef. Arnout Hauben vertelt dat Sint-Jozef onder meer wordt aangeroepen door stervenden. In de stemmige kapel zitten twee mannen van middelbare leeftijd. De ene zit ingetogen te bidden, de andere kijkt stil voor zich uit.
„Het is een bijzondere plaats hier. Het spreekt”, fluistert Hauben tegen de tweede man. „Wat doet u hier vandaag?” Het antwoord gaat door merg en been: „Een vriend heeft mij meegenomen. Hij gelooft heel erg. Ik geloof niet zo. Maar ik ben ongeneeslijk ziek. Ik zal binnenkort sterven. Hij wilde me graag hiernaartoe meenemen. Dus, hier ben ik.” Een ongelovige en een gelovige zitten samen in een kapel. De ene gaat sterven (en is inmiddels overleden), de andere wil voor hem bidden. Voorbij de grens van geloven voel je de vriendschap. Zich samen onderdompelen in de stilte van de kapel doet beide mannen deugd. Ogenschijnlijk gebeurt er niets, tegelijk is het verpletterend.
Hopelijk zag ook minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) de scène. Het zou voor hem zeer leerrijk zijn. Naar aanleiding van een arrest van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens wil hij de financiering van de religies in ons land herzien (zie het artikel hiernaast). Hij wil de Belgen zelf laten beslissen of ze nog langer belastingen Belangrijk is dat religie voor elke mens bereikbaar en beschikbaar is betalen aan godsdiensten. Daartoe wil hij de Grondwet wijzigen, laat hij aan Kerk & Leven weten. Het is een oude droom van de liberalen. In hun redenering moeten enkel (praktiserende) gelovigen betalen voor religie. In die visie is religie iets strikt privé, niet iets van de gemeenschap.
Zou het echt? Stel je voor dat we die redenering elders toepassen. Wie niet naar het theater of naar musea gaat, hoeft niet meer mee te betalen aan het cultuurbeleid. Wie nooit de trein of de bus neemt, betaalt niet meer voor het openbaar vervoer. Wie geen kinderen heeft, kan zijn belastingen onttrekken aan ons onderwijs. Voortaan dragen we enkel nog bij aan maatschappelijke doelen waarvan we zelf gebruikmaken. Zou dat werken? Natuurlijk niet. Zo organiseren we het ultieme egoïsme. De hele idee achter belastingen en sociale zekerheidsbijdragen is juist dat we met z’n allen bijdragen aan het geheel, ook al maakt niet ieder individu gebruik van elke dienst.
Religie is veel meer dan een persoonlijke overtuiging, ze is een deel van het maatschappelijke weefsel. Religies organiseren onderwijs, gezondheidszorg en bijstand aan mensen in nood. Religies helpen mensen in armoede, maken uitstappen met zieken, vangen vluchtelingen uit verre gebieden op. Religie is een bron van zingeving en geluk. Niet iedereen drinkt van die bron. Sommigen zijn zeer religieus, anderen af en toe, nog anderen nooit. Belangrijk is dat religie voor elke mens bereikbaar en beschikbaar is. Altijd zijn er gelovigen die zich onvoorwaardelijk inzetten voor de hele samenleving, beroepshalve of vrijwillig. De vraag of iemand gelooft, is ondergeschikt aan de belofte dat iedereen die daaraan behoefte heeft, een kapel, kerk, moskee, tempel of synagoge kan binnenlopen. Dat ondervond ook die stervende man in de Sint-Jozefskapel van Smakt. We weten niet of hij die dag God heeft gevonden, maar het was overduidelijk dat het moment ook voor hem van grote betekenis was.

Lees meteen verder

Ik ben nog geen abonnee

Krijg 1 maand toegang
voor €5
OF

Word abonnee
voor €52
tot eind 2024

Registreer je hier