Broederlijkheid

Standpunt

U kent natuurlijk de woorden liberté, égalité et fraternité. Het was de leuze van de Franse Revolutie, een omwenteling die hard botste met de toenmalige Kerk. Het is dan ook verrassend om die woorden terug te vinden in Fratelli tutti, de nieuwe encycliek van paus Franciscus. Dat toont meteen dat onze paus oude breuklijnen wil overwinnen en kiest voor een universeel verbonden mensheid.
Fratelli tutti betekent ‘(we zijn) allen broeders’ en dat vat meteen de boodschap samen van de nieuwe encycliek. Het is een tekst met een universeel karakter, gericht aan alle mensen ter wereld, die beklemtoont dat we deel uitmaken van één grote mensenfamilie. De grote wereldproblemen waarmee we worstelen, raken iedereen. Enkel door samenwerking kunnen we ze overwinnen.
Paus Franciscus houdt in zijn bekende stijl een vurig pleidooi voor een solidaire wereld. „Het radicale individualisme is het moeilijkst te overwinnen virus”, luidt het met een verwijzing naar dat andere virus dat ons leven beheerst. De paus roept ons op onvermoeibaar werk te maken van het „opnemen, integreren en optillen van degene die op de grond ligt. We moeten Christus zelf herkennen in elke verlaten of uitgesloten broeder.”
Die broeders (of zusters) zijn niet louter medegelovigen, maar alle mensen. Niet toevallig verwijst Franciscus in zijn encycliek naar de protestant Martin Luther King, naar de anglicaan Desmond Tutu, naar de hindoe Mahatma Gandhi en naar de moslim Ahmad Al-Tayyeb. De mensheid begint en eindigt niet met onze eigen geloofsgenoten. De paus breekt een lans voor „godsdienstvrijheid voor gelovigen van alle religies” en beklemtoont dat het voor alle religies „mogelijk is om een manier te vinden om samen te leven in sereniteit, ordelijkheid en vrede, in de acceptatie van verschillen en in de vreugde De uitgestoken hand naar andere religies, al aanwezig onder zijn voorgangers, is voor paus Franciscus essentieel van het broeder zijn, als kinderen van één God”. De uitgestoken hand naar andere religies, al aanwezig onder zijn voorgangers, is voor Franciscus essentieel.
Het is duidelijk dat deze encycliek een grote ambitie uitstraalt. Alles hangt aan alles, iedereen is verbonden met iedereen. Er is volgens de paus een heel nieuwe samenleving nodig. Dat roept ook de vraag op of Franciscus en de Kerk anno 2020 nog in staat zijn mensen te mobiliseren en maatschappelijke keuzes te beïnvloeden om die ommekeer in gang te zetten. Fratelli tutti leest als het geestelijke testament van paus Franciscus, maar zal zijn erfenis ooit realiteit worden? Dat bepalen wij mee.
Aanstaande zondag is Missiezondag. Spreekt de missiemaand ons nog aan? Voelen we ons verbonden met het lot van minder fortuinlijke mensen in verre landen en continenten?
Ook dichter bij huis worden we geroepen om allen broeders te zijn. In ons Dossier gaan we op zoek naar kerkgemeenschappen die zich onvoorwaardelijk inzetten voor de medemens. Stand, ras, of religie spelen daarbij geen rol. De nieuwe encycliek wordt al een beetje uitgevoerd nog vóór de inkt droog is. Wellicht kent u nog meer voorbeelden? Via Kerknet zoeken onze bisschoppen voorbeelden van broederlijke acties in coronatijden.
Een Kerk die terugplooit op zichzelf is onverzoenbaar met de nieuwe encycliek. Paus Franciscus droomt van een kerkgemeenschap die met twee voeten in de wereld staat, er met grote dadendrang deel van uitmaakt, mee de richting bepaalt die we met z’n allen uitgaan. De grenzen die door onze hoofden en harten lopen, worden gesloopt, de roep naar broederlijkheid duldt geen lauwe houding. Wat de paus schrijft, is op zich niet nieuw, maar zijn oproep om mee te werken aan het Rijk Gods klinkt luider dan ooit tevoren.

Lees meteen verder

Ik ben nog geen abonnee

Krijg 1 maand toegang
voor €5
OF

Word abonnee
voor €52
tot eind 2024

Registreer je hier