‘Bekommering is veeleer een gemoedstoestand dan een doel’

Klapstoel
Dominique Olivier
Waakt in het bisdom Luik over het welzijn van pastorale werkers

Een opmerkelijke nieuwkomer in de beleidsploeg van de bisschop van Luik: Dominique Olivier. Zij trekt zich voortaan het welzijn aan van wie werkt voor de diocesane Kerk. Bekommering is daarbij het sleutelwoord. Dat daaraan meer nood is, blijkt volgens Olivier in de hele samenleving. De Kerk vormt daarin geen uitzondering.

Na een lange staat van dienst in de sociale sector en de human resources, staat Dominique Olivier bij het aanbreken van haar pensioen aan het hoofd van het nieuwe vicariaat voor het welzijn van pastorale werkers in het bisdom Luik. Als dominicaanse leek bekijkt ze die rol nuchter en toegewijd. „Het is de taak van mijn vicariaat signalen van burn-out te herkennen. Veel priesters zijn daarin onvoldoende geschoold.”

Dominique Olivier: „Dominicaanse spiritualiteit is de verankering van mijn geloof.” © Rudi Van Beek
Dominique Olivier: „Dominicaanse spiritualiteit is de verankering van mijn geloof.” © Rudi Van Beek

– Bij uw benoeming noemde u uw werkplek het vicariaat van de bekommering. Waarom?
Dat woord kwam al snel ter sprake bij mijn eerste gesprekken met onze bisschop, mgr. Jean-Pierre Delville, over de oprichting van het vicariaat. Hij gaf al langer aan zich het welzijn van alle betrokkenen in de Kerk aan te trekken, of het nu betaalde krachten of vrijwilligers zijn. Delen in die bekommering is een geschenk zowel als een uitdaging. Het is weliswaar de plicht van iedere christen om bezorgdheid te tonen om zijn medemens en dat moet ingebakken zitten in eender welk vicariaat. Toch reikt de opdracht van het vicariaat voor het welzijn verder dan naastenliefde. „Heb uw naaste lief als uzelf”, zei Jezus Christus en dat herhalen catechisten en godsdienstleerkrachten soms uitentreuren, met het risico dat die boodschap soms wat naïef en kinderlijk overkomt. Lees je echter de Schrift en denk je wat langer na over de betekenis van die boodschap, dan merk je dat daaruit rechtvaardigheid en gelijkwaardigheid voortvloeien. Bekommering is een mooi woord waaruit eveneens gelijkwaardigheid moet blijken.
– Hoe moet het vicariaat voor het welzijn zijn taak dan behartigen?
Er zijn drie deeldomeinen in de opdracht van het vicariaat: de diverse diocesane diensten ondersteunen en helpen ontwikkelen zodat ze kunnen beantwoorden aan de noden van de kerkgemeenschap, een cultuur van ondersteuning mee vormgeven en tot slot een waakzaamheidsreflex ontwikkelen. Bekommernis is veeleer een gemoedstoestand dan een doel.
– Ontbreekt het in de Kerk vandaag dan aan een dergelijke gemoedstoestand?
Bekommernis was altijd al aanwezig, maar niet steeds op dezelfde manier. Wie zich engageert in de Kerk, moet bepaalde verwachtingen inlossen die beantwoorden aan een historisch gegroeid verwachtingspatroon. We kunnen echter niet verwachten dat een leek zich dezelfde opofferingen getroost als een priester of een bisschop. Bovendien is de Kerk niet immuun voor wereldse problemen. Ook onder priesters komen burn-outs voor. Ik vrees dat veel priesters echter nog „Velen vonden rust in de lockdown. Dat is een signaal dat ik ook in de Kerk opvang” onvoldoende zijn geschoold om zulke signalen te herkennen.
– Schuilt daarin een taak voor het vicariaat?
Mijn vicariaat moet inderdaad zulke problemen herkennen en signaleren aan de bevoegde diensten. Denk maar aan de coronacrisis. Velen vonden rust in de onthaasting die de lockdown met zich meebracht. Alsof we dergelijke drastische maatregelen nodig hadden om even op adem te komen en na te denken over wat er echt toe doet. Dat is een signaal dat ik onmiskenbaar ook in de Kerk opvang. Het is aan het ‘vicariaat van de bekommernis’ om dergelijke signalen te herkennen en om er, samen met alle betrokken partijen, gehoor aan te geven. Het vicariaat speelt daarin maar beter een bescheiden rol.
– En uw eigen rol in het vicariaat?
Ik hoef het wiel niet weer uit te vinden. Ik sta in dienst van het bisdom en kan daarbij gelukkig gebruikmaken van alles wat al prima draait. Zo bestaan er platformen die voortreffelijk werk leveren ter ondersteuning van de ziekenhuispastores en de gevangenisaalmoezeniers. Van hun diensten wil ik voort gebruik maken en daarnaast wil ik proberen eventuele leemtes op te vullen. Het is trouwens niet de bedoeling dat ik alles zelf op de rails zet, van de psychologische en spirituele begeleiding tot de heroriëntatie van medewerkers. Dat wordt ook niet van me verwacht. Veeleer heb ik een ondersteunende en begeleidende rol, en die bevalt me prima.
– U bent een dominicaanse leek. Welke elementen uit die spiritualiteit beïnvloeden uw werk in het vicariaat?
De dominicaanse spiritualiteit is het ankerpunt van mijn geloof. Vier pijlers staan daarin centraal: studie, gebed, broederlijk leven en prediking. Dat zijn de fundamentele bouwstenen waarmee ik niet enkel mijn huidige functie vormgeef, maar de kernelementen waarvan ik me bewust wil zijn in alles wat ik doe. Zo kan ik dit werk onmogelijk verrichten zonder er een wezenlijk gebedsleven op na te houden. Dat voedt me en het biedt me de nodige afstand om er elke dag opnieuw te staan voor wie mij nodig heeft. Voor mij werkt die invulling het best.

Lees meteen verder

Ik ben nog geen abonnee

Krijg 1 maand toegang
voor €5
OF

Word abonnee
voor €52
tot eind 2024

Registreer je hier