Kerk open zonder Open Kerk

Op de website van Open Kerken kun je ook op ontdekkingstocht gaan. © Christof Bouweraerts

Komend weekend, zaterdag 6 en zondag 7 juni, hadden de Open Kerkendagen 2020 moeten plaatsvinden. Die worden elk jaar georganiseerd door Open Kerken, een netwerk van meer dan 425 gebedshuizen in Frankrijk, België en het Groothertogdom Luxemburg dat ernaar streeft dat religieuze erfgoed zo veel mogelijk te ontsluiten voor het publiek. Jammer genoeg gooit het coronavirus dit jaar roet in het eten.
„We hebben lang afgewacht of de Open Kerkendagen zouden kunnen plaatsvinden en kregen diverse antwoorden vanuit diverse hoeken”, zegt Marc Huynen, voorzitter van Open Kerken. „Uiteindelijk bleek echter dat we de Open Kerkendagen als evenement niet mogen organiseren vóór eind juni. Ook al zullen de meeste kerken die lid zijn van ons netwerk die dagen open zijn, toch zullen wij als organisatie geen promotie meer maken. Het worden een soort Open Kerkendagen in lockdown.”
Mensen aanzetten om in het hele land kerken te gaan bezoeken druist eveneens in tegen de coronamaatregelen. Dus ziet het netwerk Open Kerken maar twee alternatieven. „Wie wil kan van de gelegenheid gebruikmaken om in de eigen buurt een kerk binnen te wandelen”, zegt Marc Huynen. „Zo kunt u het religieuze erfgoed uit uw eigen streek herontdekken. Dat is een van onze doelstellingen. Vaak bezoeken mensen op reis diverse kerken, maar kennen ze niet het mooie kerkgebouw om de hoek. Die naburige kerken opnieuw ontdekken, kan ertoe bijdragen dat meer mensen die gebouwen gaan beschouwen als ‘ons erfgoed.’”
De kans is groot dat wie binnenstapt in een naburige kerk nog een extraatje meepikt. Concerten en soortgelijke evenementen, die vaak naar aanleiding van de Open Kerkendagen worden georganiseerd, „Mensen moeten kerken opnieuw aanvoelen als ‘ons erfgoed’” zijn nu niet mogelijk, al beloofde een aantal bij het netwerk aangesloten kerken in diverse steden en gemeenten alsnog aan het einde een muzikale verrassing te voorzien. Nu de musea opnieuw open zijn, kunnen tentoonstellingen in kerken echter wel. Op de website van Open Kerken maken alvast heel wat leden daarvan melding. „Dit werkjaar riepen we onze leden ook op tot een vijfsterrenonthaal”, legt Marc Huynen uit. „Dat betekent dat ze zich inspannen om het kerkbezoek zo aangenaam mogelijk te maken. Dat kan door bloemen en gepaste achtergrondmuziek. Die zorgen voor een gastvrije sfeer en nodigen bezoekers uit om wat langer in de kerk te blijven. Bovendien kun je op die manier misschien ook vrijwilligers werven om de kerk open te houden. We zeggen altijd aan onze leden: ‘Durf eens iets anders.’ Dat hoeft geen geld te kosten, als je maar een project hebt dat aanspreekt.”
Voor wie toch liever in huis blijft, is er nog een tweede, digitaal alternatief. De voorbije tijd deelde het netwerk Open Kerken op zijn Facebookpagina geregeld korte filmpjes waarin een kerk wordt voorgesteld. De organisatie wil dat aanbod nu verder uitbouwen. Ook op de website kunt u van elke lidkerk informatie opzoeken, vaak met foto’s van het gebouw, soms ook met een filmpje. „Dankzij de geolocalisatie vindt u snel de kerken uit uw buurt terug”, zegt Marc Huynen. „Als Open Kerken leveren we niet zozeer nieuwe informatie aan, maar proberen we de bestaande informatie over onze lidkerken te centraliseren. Daarbij stellen we telkens scherp op zes elementen van het gebouw. Zo stimuleren we bezoekers tot een andere manier om naar die kerk te kijken en nieuwe dingen te ontdekken.”