In twaalf landen ondersteunt VIA Don Bosco meer dan tachtig scholen volgens het pedagogische project waarvan Don Giovanni Bosco, de stichter van de salesianen, de bezieler was. Volgens voorzitter Peter Annegarn biedt de salesiaanse spiritualiteit een unieke leerkans voor jongeren die gebruikmaken van VIA Don Bosco.
Met behulp van spel, samenwerking, vriendschap, sport en vertrouwen draagt VIA Don Bosco bij aan de ontwikkeling van jongeren tot waardige burgers. Dankzij het uitgebreide netwerk van de salesianen wereldwijd wil voorzitter Peter Annegarn de jongeren wezenlijke menselijke waarden bijbrengen. Dat alles in de geest van het evangelie en de salesiaanse spiritualiteit, die eerlijke burgers en gelovige christenen centraal plaatst.
– Op welke manier draagt de salesiaanse spiritualiteit bij tot de ontwikkelingssamenwerking in het onderwijs?
Don Bosco zei wel eens dat hij vertrouwen had in kinderen. Vaak wordt gezegd dat kinderen vertrouwen moeten hebben in volwassenen, maar omgekeerd is dat evenzeer van toepassing. Vriendschap en spel zijn eveneens cruciaal in de ontwikkeling van een kind. Het gaat niet enkel om het aanleren van vaardigheden, maar ook om het overbrengen van menselijke waarden. Dat wordt overigens erg gewaardeerd door de mensen in het bedrijfsleven in de landen waar we actief zijn. In de meeste landen proberen we de jongeren immers aan een stageplaats te helpen.
Tijdens een bezoek onlangs in Madagaskar viel het me op dat bedrijfsleiders dik tevreden waren over onze jongeren omdat zij niet enkel een vak hadden geleerd, maar omdat ze ook belangrijke menselijke waarden hadden ontwikkeld. Tijdig op het werk verschijnen maakt daarvan deel uit, niet stelen, vriendelijk zijn enzovoorts. Dat noemen wij een holistische benadering. De mens, in dit geval de jongeren, moet in zijn geheel worden benaderd. Dat is eigen aan Don Bosco en dat maakt ons uniek. Bovendien zei Don Bosco dat we het niet in ons eentje kunnen. Een Afrikaans spreekwoord zegt dat opvoeding gebeurt door het hele dorp, ook door de jongeren. We maken hen de mede-acteurs van hun eigen ontwikkeling.
– VIA Don Bosco is een internationale organisatie. Hoe uit zich dat in België?
Ook in België zijn er Don Boscoscholen die functioneren volgens hetzelfde principe, met aandacht voor spel, samenwerking en vertrouwen. Onze leerlingen worden bovendien gevoelig gemaakt voor de internationale dimensie van VIA Don Bosco, voor wereldburgerschap en voor het belang van ontwikkelingssamenwerking. De afdeling wereldburgerschapseducatie organiseert inleefreizen naar India en Benin, ook al is VIA Don Bosco niet langer actief in India. We vinden het immers belangrijk een exitstrategie te hanteren. Zoals elke niet-gouvernementele organisatie willen we onszelf uiteindelijk
„We willen onszelf uiteindelijk overbodig maken, tot onze steun niet langer gewenst of nodig is”
overbodig maken en niet tientallen jaren doorgaan met ontwikkelingshulp wanneer dat niet strikt nodig is. We gaan een project aan voor een bepaalde tijd en evalueren na afloop of onze steun nog gewenst of nodig is. Zo stimuleren we gemeenschappen om zelf microkredieten aan te gaan. Die kunnen ten goede komen van de school of van afgestudeerde leerlingen die zelf een bedrijfje willen opstarten.
– Hoe onderscheidt VIA Don Bosco zich van andere soortgelijke initiatieven?
Onze grote troef is ons bijzonder uitgestrekte netwerk. Dankzij Don Bosco Network, dat de salesiaanse gemeenschap wereldwijd overspant en waarvan ik ook de voorzitter ben, kunnen we op veel grotere schaal iets betekenen voor onze projecten. Dankzij ons netwerk geraken we bovendien op plaatsen die doorgaans minder toegankelijk zijn. Zo konden we via een partnerschap met baggermaatschappij DEME vier jongeren uit Lubumbashi laten studeren aan de Hogere Zeevaartschool Antwerpen. Zulke hefbomen kunnen we goed gebruiken.
Bovendien werken wij niet met expats, mensen die voor ons langdurig in het buitenland verblijven. Alles gebeurt van hieruit. We hebben hier projectverantwoordelijken die de scholen begeleiden. Dat komt omdat wij ontstonden vanuit salesiaanse missieposten in Congo, waar er geen nood bestond aan buitenlandse aanwezigheid.
– Waarom spreekt het u aan om met VIA Don Bosco in zee te gaan?
De salesiaanse spiritualiteit spreekt me aan omdat ze belang hecht aan vertrouwen en aan de plaats van jongeren in onze samenleving. We willen van hen waardige burgers maken. Dat sluit aan bij mijn idee over hoe ik me als christen wil gedragen. Anderen de hand reiken en bij iedereen de talenten en mogelijkheden erkennen. In de landen waar we actief zijn speelt de Kerk een belangrijke rol, aangezien ze vaak als enige een vorm van structuur biedt. Dankzij die structuur bouw je de zekerheid in dat het gedoneerde geld goed wordt besteed. Als christenen willen we ons laten leiden door het evangelie en dat kan via ons netwerk.