Schrijven

Standpunt

”Is het niet wonderbaarlijk dat de lezingen die we op zondag in de kerk te horen krijgen tweeduizend jaar geleden werden geschreven? We zijn die teksten inmiddels zo gewend dat we er niet meer bij stilstaan, maar ooit waren er dus mensen die dachten: „Wij moeten het verhaal en de woorden van Jezus opschrijven, zodat men ze later ook nog kent.” Die evangelisten hadden toen natuurlijk geen idee dat ze het meest gelezen boek uit de wereldgeschiedenis aan het neerpennen waren. Vandaag gebruiken we het gezegde ‘wie schrijft, die blijft’. Dat blijkt dus te kloppen.
De mens onderscheidt zich op vele manieren van andere dieren, maar schrijven is toch een van de meest opmerkelijke. Dat er zoiets bestaat als schrijven, is op zich al buitengewoon. Het eerste schrift ontstond vermoedelijk vijfduizend tot zesduizend jaar geleden in het Midden-Oosten. Wie toen op het idee kwam om woorden niet enkel via klanken te produceren, maar ze ook duurzaam vast te leggen met tekens, legde de basis van een van de meest invloedrijke uitvindingen uit onze menselijke geschiedenis. Een geschiedenis die we zonder het schrift trouwens minder goed zouden kennen.
Ondertussen heeft het schrift zich diep genesteld in onze levens. Van een boodschappenlijstje over een sms tot een krantenartikel of een boek, we kunnen ons geen wereld meer inbeelden zonder geschreven teksten. De letters en woorden die we produceren overstijgen bovendien het louter functionele. Soms gieten we onze diepste gedachten of gevoelens in woorden. Schrijven lukt dan beter dan spreken.
Daarvan getuigt deze week ons Dossier. Schrijven kan een manier zijn om iets te verwerken, om troost te zoeken, om een blijvende band te smeden met wie ons (te vroeg) verliet. Al beweert een gezegde dat de dingen soms ‘met geen pen te beschrijven zijn’, uiteindelijk helpt die pen ons toch het onzegbare Wat scheikundig gezien niet meer is dan inktdruppels op papier, kleurt ons bestaan ingrijpend onder woorden te brengen. „Schrijven wil zeggen dat er stapje voor stapje een ik buiten jezelf ontstaat die je vertelt wat je bedoelt”, wist de Nederlandse dichter en psychiater Rutger Kopland. De Britse auteur Graham Greene formuleerde het nog forser: „Schrijven is een vorm van therapie. Soms vraag ik me af hoe al diegenen die niet schrijven, componeren of schilderen, kunnen ontsnappen aan de waanzin, de melancholie en de panische angst die onlosmakelijk verbonden zijn met het menselijke bestaan.”
Zo dramatisch hoeft u gelukkig niet te denken over het schrijven. Ook fijne gedachten kunnen neerdwarrelen op papier. Niet voor niets luidt de lijfspreuk van dit blad ‘Altijd goed nieuws’. Ook dat is schrijven: met duizenden mensen in heel Vlaanderen – overwegend vrijwilligers – week na week een Kerk & leven vormgeven vol waardevolle artikels over mensen, geloof, idealen, liefde, inzet. De kans dat men onze teksten over tweeduizend jaar nog kent, kunnen we best niet overschatten. Niettemin, ook dit weekblad legt verhalen vast die we liever niet laten vervliegen.
Het geschreven woord tilt de mens op naar grotere mogelijkheden. We dragen woorden en gedachten mee van mensen die we niet persoonlijk kennen, of die al lang niet meer onder ons zijn. We mogen nippen aan zinsneden die we koesteren als wijsheden, waarover we kunnen mijmeren en discussiëren, die ons leven een andere betekenis of richting geven. Wat scheikundig gezien niet meer is dan inktdruppels op papier, kleurt ons bestaan ingrijpend.
Het laatste woord geef ik graag aan Anne Frank: „Ik wil nog voortleven ook na mijn dood! En daarom ben ik God zo dankbaar, dat hij me bij m’n geboorte al een mogelijkheid heeft meegegeven om me te ontwikkelen en om te schrijven, dus om uit te drukken alles wat in me is.” Zoiets moeten die evangelisten ook hebben gedacht. Gelukkig maar.”

Lees meteen verder

Ik ben nog geen abonnee

Krijg 1 maand toegang
voor €5
OF

Word abonnee
voor €52
tot eind 2024

Registreer je hier