Saxofoonbouwer Karel Goetghebeur zamelt met Sax4Pax oude hulzen en obussen in
Instrumentenbouwer Adolphe Sax & Cie in Brugge wil volgend jaar 193 saxofoons maken uit omgesmolten granaathulzen uit de Eerste Wereldoorlog. Die hulzen zijn gemaakt uit messing, hetzelfde basismateriaal als voor een saxofoon. Tot volgende maand loopt daarom een nationale inzamelingsactie van hulzen die wellicht nog als oorlogssouvenir prijken in menig Vlaamse huiskamer.
„In 2014 zag ik op een muur vlak bij het hoofdkwartier van de Verenigde Naties in New York het beroemde vers uit het Bijbelboek Jesaja: ‘En zij zullen hun zwaarden omsmeden tot ploegscharen’”, zegt zaakvoerder en saxofoonbouwer Karel Goetghebeur. „De Bijbel is me niet vreemd. Ook al heb ik zo mijn eigen vorm van geloven, ik stam uit een West-Vlaams katholiek geslacht dat veel vooraanstaande geestelijken voortbracht. Dat ene vers op die muur in New York was voor mij echt een appèl. Ploegscharen zeggen me echter niets, saxofoons des te meer. De beroemde Britse saxofonist Raphael Ravenscroft, bekend van het nummer Baker Street, stelde voor samen werk te maken van instrumenten vervaardigd uit obussen van de Eerste Wereldoorlog. Helaas overleed Raphael in oktober 2014. Zijn dochter zette me aan het project alsnog te verwezenlijken. Enkele maanden later werd ik echter zelf levensbedreigend ziek. Door complicaties na griep faalden mijn organen en zweefde ik wekenlang tussen leven en dood. Negen keer werd ik geopereerd. Ik kroop door het oog van de naald. ‘Blijkbaar sta ik echter goed met de grote baas’, zeggen wij. Na de revalidatie moest ik mijn zaak – ik kocht in 2012 de rechten op de naam Adolphe Sax, de uitvinder van de saxofoon – van nul heropstarten. Toen was het tijd om eindelijk weer dat vredesproject op
Op de saxofoons komt ook de Bijbeltekst die het project inspireerde
te nemen.”
Concreet zoekt Goetghebeur oude granaathulzen om er exclusieve saxofoons met als thema Oorlog en vrede van te maken. Hij organiseert daartoe de inzamelactie Sax4Pax, sax voor vrede, over het hele land. „Obussen zijn buisvormig en dat komt goed uit, want saxofoons zijn op de keper beschouwd ook maar buizen”, zegt hij. „Ik zoek vooral hulzen van groot kaliber, van granaten of obussen dus. Kogelhulzen hebben slaghoedjes die vervaardigd zijn van een ander metaal. Met ijzer bijvoorbeeld kan ik niets aanvangen. Hoewel, misschien maak ik nog een vredesbeeld van al dat ander schroot. Ik weet dat er heel wat families zijn die souvenirobussen hebben geërfd, maar die niet meer weten wat gedaan met die dingen. Inmiddels organiseerde ik een aantal inzamelpunten, onder meer in het Fort van Breendonk. Dat is een extra symbolische plaats, want het tijdens de Tweede Wereldoorlog berucht geworden fort werd opgetrokken vóór Wereldoorlog I. Voor Sax4Pax zoeken we tweeduizend kilogram hulzen. Mensen mogen ze deponeren bij een lokaal inzamelpunt of ons een bezoekje brengen in Brugge. Neem ook een foto, die we dan op de website van de Sax4Pax-familie kunnen plaatsen.”
Vanaf februari kunnen muziekliefhebbers uit de hele wereld intekenen voor een van de nieuwgebouwde alt- en tenorsaxofoons. Op elk instrument komt een bijzondere gravure, met onder meer de IJzertoren en de Paxpoort en de Bijbeltekst die als inspiratie diende. De toetsen worden dan weer gemaakt van het hout van oude geweerkolven.
„Ik ben blij dat we van start kunnen gaan”, zegt Karel Goetghebeur. „Vanuit het Verenigd Koninkrijk is er nu al veel belangstelling. De opbrengt gaat naar goede doelen in het vredeswerk.”