Jaartentoonstelling PARCUM verduidelijkt en toont betekenis religie in conflicten
De jaartentoonstelling van PARCUM, het museum in de Abdij van Park in Leuven, onderzoekt de betekenis van religie in oorlog en vrede. Aanleiding is de nieuwe vredesbeiaard in de toren van de abdijkerk, die op 11 november ingehuldigd wordt.
„De Eerste Wereldoorlog was geen religieus conflict, maar religie was toen nooit veraf”, zegt curator Liesbet Kusters. „Soldaten vonden hun toevlucht in hun geloof. Een van de eerste werken die de bezoekers zien is het doek Kerstnacht aan de IJzer uit 1930, een romantische voorstelling door Samuel de Vriendt (1884-1974) van het kerstbestand tussen Duitsers en Belgen in 1914. Het werk verbeeldt het helende karakter van religie. Vervolgens tonen we een Duitse helm met de Pruisische strijdkreet Gott mit uns en een drieluik uit het Antwerpse Museum Mayer van den Bergh waarop Sint-Jacobus de christenen aanvoert in de strijd tegen de moslims. Belangrijk in de expo is de complexe verhouding tussen de drie abrahamitische godsdiensten. Alle drie strijden ze in naam van God. Wie is echter die God? Is Hij niet dezelfde?”
De expo vergelijkt en plaatst verschillen en overeenkomsten naast elkaar. Een bijzonder kunstwerk uit Weert van omstreeks 1700 toont de ontmoeting van Franciscus van Assisi en de sultan. In volle kruistocht ging de heilige het gesprek aan met moslims. De contrasten willen vooral het publiek educatief uitdagen. Ook hedendaagse kunst speelt daarbij een rol. De Israëlische videokunstenares Yael Bartana toont beelden van de impact die het claimen van land vandaag teweegbrengt. De Egyptenaar Wael Shawky bekijkt de kruistochten door Arabische ogen.
„Het tweede belangrijke deel van de tentoonstelling behandelt de vernietiging van kunst door oorlog en de nieuwe motieven die de oorlog in de kunst voortbrengt”, zegt Liesbet Kusters. „Knap is de collectie zogeheten loopgravenkunst, bijvoorbeeld obussen met gegraveerde Mariafiguren. We schiepen een schitterende kunstkamer vol kleinoden zoals kruisen, wijwatervaatjes, kelken van granaathulzen of scherven. Restanten van geweld werden tekens van hoop.” (eds)