”Er zijn tegenwoordig zo veel themadagen en -weken, dat het moeilijk is om nog een dag te vinden zonder een bijzonder aandachtspunt. Wist u bijvoorbeeld dat dit de Week van de Slager is? Of dat het vandaag – 18 april – de Europese Dag van de Rechten van de Patiënt is? Volgende week is er de Werelddag van het Boek en van de Auteursrechten en de week daarna de Week van de Amateurkunsten. Wie kan nog volgen?
Dan pikt u er maar best af en toe een themadag uit die u persoonlijk bevalt. Zo is het vandaag ook Buitenspeeldag. Als u vandaag uw televisie afstemt op kinderzenders als Nickelodeon, Ketnet, Studio 100 TV of VtmKzoom, zult u niets zien. Ook de televisiezenders willen hun jeugdige kijkers vandaag naar buiten jagen.
Buiten spelen is heerlijk. Als kind deed ik niets liever. Met de kinderen uit de buurt trokken we langs paden en veldwegen naar het bos, gingen we kikkervisjes vangen in de vijver of bouwden we kampen in de tuin. Met de fiets reed ik naar mijn vriendjes op de boerderij, waar altijd iets te beleven viel. Pas wanneer de zon onderging of de honger knaagde, keerden we huiswaarts, met groene knieën en geschramde ellebogen. Wedden dat u er soortgelijke herinneringen koestert?
Ah, hoor die oude mannenpraat. We romantiseren onze eigen jeugd en gebruiken dat vervormde beeld om de jeugd van tegenwoordig belerend toe te spreken. Dat is niet erg, de huidige jongeren zullen later precies hetzelfde doen. Sommige tradities mogen nooit verdwijnen.
Niettemin blijkt dat jongeren vandaag minder buiten spelen dan vroeger. Een onderzoek uit 2008 toonde aan dat er toen maar half zoveel kinderen buiten speelden als in 1983. Een halvering in 25 jaar, dat is niet min.
Er zouden diverse oorzaken spelen. De kwaliteit van de buitenspeelruimte nam af, elektronische
Bovenal is buiten spelen vooral prettig en avontuurlijk
toestellen (zoals televisie, computer en tegenwoordig vooral smartphone) zijn al te verleidelijk, ouders houden hun kroost binnen uit angst voor (verkeers)onveiligheid of foute vrienden, de agenda’s van de kinderen worden volgestouwd met tal van buitenschoolse activiteiten. De schuld zou wel eens meer bij volwassenen dan bij kinderen kunnen liggen. We zijn geneigd onze kinderen overbeschermd op te voeden en hun agenda tot in het kleinste detail vast te leggen.
Buiten spelen is nochtans belangrijk. Het is gezond en sociaal. Nederlands onderzoek leert dat buiten spelende kinderen sterker in hun schoenen staan, elkaar beter leren begrijpen en vlotter conflicten leren oplossen. Bovenal is buiten spelen vooral prettig en avontuurlijk.
In onze overgeorganiseerde samenleving zijn de jeugdbewegingen een belangrijk lichtpunt. Elke week, op een vast tijdstip, trekken zij in het hele land jongeren aan met wie ze de buitenlucht en de natuur intrekken. Jonge mensen bewegen er volop en leren er zich in te zetten voor elkaar en voor goede doelen. Spelenderwijs worden er vaardigheden aangeleerd die een leven lang nuttig zijn. Moedig uw (klein)kinderen dus maar aan lid te worden van de plaatselijke jeugdbeweging. Naar buiten met die spruiten.
En de jaarlijkse Buitenspeeldag? Laten we die ook maar aanmoedigen. Al wordt hij maar één keer per jaar georganiseerd, misschien krijgen sommige kinderen vandaag de smaak te pakken. Leerkrachten krijgen daarom de vraag vandaag geen huiswerk te geven. Opgelet, leerkrachten die dat toch doen, moeten tegen morgen honderd keer schrijven: „Ik mag geen huiswerk geven op Buitenspeeldag.” Laten ondertekenen door de directie en morgen afgeven aan de kinderen in de klas. Zeg dat Kerk & leven het gezegd heeft.”